ભારતીય ક્રિકેટ

ક્રિકેટ મૅચ જોવા માટે પ્રાથમિક શાળા માં થી ઘણીવાર ગાપચી મારી છે. આ વાત સાંભળીને મમ્મી વઢે નહિ તે જોવાનું કામ પપ્પા નું! 11મા ધોરણ માં નિરાશાજનક પરિણામ પછી ઘર માં ખરડો પસાર કરવામાં આઇવો કે મારું બારમું ધોરણ પતે નહિ ત્યાં સુધી કૅબલ ટીવી તો શું, even કંટાળાજનક દૂરદર્શન પણ ઘર માં નહિ ચાલે. ટીવી નાં છેડા છોડીને માળીયા માં ચડાવી દેવા માં આઇવુ. આખુ વરહ મારા લીધે ઘર માં કોઈએ આખુ વરહ ટીવી નો’ જોયુ! આવા બલિદાન તો ભારતમાં જ જોવા મળે. આ આખા વરહ માં એક જ અપવાદ રૂપ દિ’ હતો. બૉર્ડ ની પરિક્ષા નાં એક અઠવાડીયા પહેલા બેંગલોર માં ભારત – પાકિસ્તાન વચ્ચે વર્લ્ડકપ ની સેમી ફાઈનલ માટે માળીયા માં ધુળ ખાતુ ટીવી નીચે ઉતારવામાં આઇવુ! અને આ કામ કરવા બદલ કોઈ દિ’ અફસોસ નથી થ્યો કેમ કે મૅચ ને ચૂકી શકાય એમ જ નો’તી.*

કોલેજ માં ગ્યો ત્યારે ત્યાં દરેક હોસ્ટેલ માં એક ટીવી રૂમ રહેતો. મૅચ વખતે સવાર થી જ લોકો પોતાનાં રૂમ માં થી ખુરશીઓ લાવી ને ટીવી રૂમ ના છેડે જગ્યા ‘રીઝર્વ’ કરી લેતા. બાકી નાં લોકો નીચે બેસીને ટીવી જોવે. ત્યારે જે રીતે દરેક ચોક્કા, છગ્ગા અને વિકેટ વખતે ઉજવણી કરતા, એવી ઉજવણી તો કદાચ ખુદ ભારતીય ક્રિકેટરો પણ નો’ કરતા. એ વખતે રૂમ માં હાજર દરેક વ્યક્તિ આજે પણ એ દિવસો miss કરતી હશે, ઇ મારો વિશ્વાસ છે. આ રૂમ માં જમ્મુ નો વિદ્યાર્થી આંધ્ર નાં કોઈ છોકરા સાથે, તો કોઈ ગુજરાતી વિદ્યાર્થી ત્રિપુરા નાં વિદ્યાર્થી સાથે, એક બંગાળી ક્રિકેટરે મારેલા ચોક્કા ની ઉજવણી કરતો. આનાંથી મોટી ગર્વ ની વાત એક ભારતીય માટે શું હોઈ શકે?

મોરબી માં ક્રિકેટ જોતી વખતે દર પંદર મીનીટે ભારતની મૅચ જીતવાની સંભાવના વિશે નિરાશાજનક અભિપ્રાય આપતા મારા પપ્પા અને ભાઈ સાથે પણ શાબ્દિક વિવાદ કરીને મમ્મી અને હું કોઈપણ રીતે પૂરી મૅચ જોવાનું મનોબળ જાળવી રાખતા. ખરેખર, ક્રિકેટ જોવામાં જે આનંદ આવે છે, એને વર્ણવવો અઘરો છે.

હું જાણું છું કે લોકો નાં ક્રિકેટ પાછળ નાં ગાંડપણ ને લીધે દેશ માં કામો મોડા થાય છે અને અર્થતંત્ર ને બહુ નુકસાન પહોંચે છે; જે દુખ:જનક છે. પણ, મારી આ પૉસ્ટ તો એક ભારતીય ની ક્રિકેટ સાથી જોડાયેલી લાગણી ઉપર છે. જો કોઈ પોતાની duty મૂકીને ક્રિકેટ જુએ તો, ઈ ક્રિકેટ નો વાંક નો’ કે’વાય. આ પ્રશ્ન નો ઉકેલ તો લોકો ને તેમનું કામ કરવાની ફરજ પાડવામાં અને દેશ પ્રત્યે ની તેમની જવાબદારી સમજાવવા માં છે.

ભારત ને, અમુક સમય માટે, છોડવાથી મને શું મઇ’ળુ છે, ઇ તો અમુક વરસો પછી ખબર પડશે પણ મેં બે અમૂલ્ય વસ્તુ તો જરૂર ગૂમાવી છે: (i) મિત્રો નાં લગ્નો માં મારી હાજરી અને (ii) કુટુંબીજન અને મિત્રો સાથે ક્રિકેટ દર્શન.

* મેં 'મૅચ' શબ્દ નો સ્ત્રીલિંગ (feminine) તરીકે ઉપયોગ કર્યો છે અને પુલિંગ (masculine) તરીકે નહિ; કેમ કે હિન્દી માં આ રીતે વપરાય છે. હું ઘરે ગુજરાતી (કાઠિયાવાડી) માં મૅચ ને પુલિંગ તરીકે વાપરુ છુ. આથી, confused છું; જો કોઈ આ વ્યાકરણ ઉપર પ્રકાશ પાડવાની ક્રુપા કરશે, તો હું આભારી થઇશ.